Multitasken bestaat niet, heel veel dingen een beetje doen kan wel. Maar die doe je dan allemaal net niet. Net niet is ook niet. Dus multitasken is heel veel dingen niet doen. Je brein kan helemaal niet zo goed schakelen tussen al die dingen. Appen achter het stuur leidt tot ongelukken. Zelfs handsfree bellen leidt tot meer ongelukken. Als je op straat aan het facebooken bent kan je zomaar tegen een lantaarnpaal lopen. Of onder een auto.
Je kan geen twee dingen tegelijk. In plaats van dingen ‘heel handig’ tegelijk te doen om tijd te besparen is het beter ze achter elkaar aan te doen. Dan ben je in totaal minder tijd kwijt.
We maken allemaal de denkfout dat wij anders zijn. Slimmer. Handiger. Wij kunnen dat wél. En we moeten van alles. Want we hebben weinig tijd. Denken we.
Dat is begonnen in de 18e eeuw, toen we arbeid zijn begonnen te meten in tijd. Toen werd tijd ineens geld. En dus werd het ineens veel belangrijker geen tijd te verliezen, maar tijd te besparen en tijd goed te besteden. Met de groei van de economie en van inkomens werd tijd steeds meer waard. En nu, in een tijd van welvaart waarin alles te koop is en waarin de sky allang niet meer de limit is, moet ieder moment tellen. De tikkende klok hijgt in onze nek. Daardoor krijgen we steeds meer het gevoel geen tijd te hebben. We lijken steeds minder tijd te hebben zelfs.
Het tegendeel is waar. Zeker in Europa, maar ook in Amerika hebben mensen steeds meer vrije tijd. En die vrije tijd kan ook nog eens steeds vrijer besteed worden sinds we apparaten als de wasmachine, de afwasmachine en de wasdroger hebben. We hoeven niet meer naar de televisie te lopen om ‘m op een andere zender te zetten en we hoeven zelfs niet meer de krant uit de brievenbus te halen om het nieuws te lezen.
Alles is binnen handbereik en met nog meer geld kunnen we nóg meer spullen kopen om nóg meer vrije tijd te hebben. Terwijl Keynes bijna een eeuw geleden had gedacht dat we nu nog maar drie uur per week zouden hoeven werken omdat we alles hadden geautomatiseerd, vullen we onze vrije tijd met het verder automatiseren van dingen die we eerder niet hadden. We maken smartphones om daar weer apps voor te maken om vervolgens traingingen te volgen (en blogs te lezen) hoe we hier zo goed mogelijk mee om kunnen gaan. Nieuwe oplossingen leiden tot nieuwe problemen. De rijkste mensen zijn de drukste mensen. Zij met het meeste geld hebben de minste tijd om het uit te geven. En erger nog: des te rijker iemand in geld is, des te armer hij zich in tijd voelt. Druk zijn met je werk kan je rijk maken, maar door rijk te worden voel je je drukker. Een weekje Terschelling in de zomer is niet meer genoeg vakantie als je veel geld hebt. Dan moet je drie weken naar ‘de States’, een weekje sneeuw happen in Lech, nog even een tripje naar Barbados en is het pas echt af als je ook nog ‘lekker met z’n tweetjes’ een lang weekend kan bijtanken op Ibiza. Het is nooit genoeg.
Een mailtje moet meteen beantwoord. Een appje vereist een reactie (hij heeft toch twee blauwe vinkjes!?!). En die selfie moet op Facebook.
Golfbanen in Europa en Amerika hebben dalende ledenaantallen en inkomsten. Golfen duurt te lang. Het kost teveel tijd. Wil je de top bereiken, red je het niet met 40 uur per week. Als je niet met trots kunt zeggen dat je er tenminste 60 uur op hebt zitten, doe je niet mee. Je hebt alleen nooit meer een moment om dat met trots tegen je vrienden te zeggen, want die zie je nooit. Dus 18 holes lopen is er niet meer bij. 9 is al teveel.
Maar je collega’s zien het wel dat je hard werkt. En dat moet ook, want omdat we steeds minder concreet kunnen laten zien wat onze toegevoegde waarde precies is, blijft inspanning over als teken van productiviteit.
We hebben het idee steeds minder vrije tijd te hebben, terwijl het tegengestelde het geval is. Daar komt nog eens bij dat we een steeds hogere standaard hebben van wat we in die schaarse tijd allemaal moeten doen. De kinderen moeten naar voetbal, ballet, hockey en bijles en het huishouden moet ook allemaal gedaan zijn. Want morgen komen Petra en Peter eten en wat zullen die wel niet denken?
Er zit een belangrijk verschil tussen mannen en vrouwen. Vrouwen doen over het algemeen nog steeds meer in het huishouden, ondanks dat mannen tegenwoordig veel meer doen dan hun vaders ooit hebben gedaan. Vrouwen besteden er nog steeds zo’n twee keer zo veel tijd aan. Dat is niet het enige verschil. Vrouwen doen de meeste taken waar nooit een eind aan komt of die elke dag weer terug komen. De was, opruimen, koken. Mannen wassen de auto eens per maand, maaien het gras en hangen een schilderij op. Allemaal dingen die je kunt afvinken en daarmee ook een fijn gevoel geven. Ook gaan zij (wij dus) op zaterdag mee naar voetbal en natuurlijk zitten we op de voorste rij bij de balletvoorstelling, mét de videocamera. Terwijl de moeders het haar van de kleine ballerina vanmorgen strak in een knot hadden gedaan en vanmiddag de vuile voetbalkleren wassen.
Door meer inzicht in de prestaties van onze kinderen op school en meer begrip van hoe het onderwijs werkt hebben we steeds meer een mening over wat onze kinderen zouden moeten presteren. Ook zij mogen niks missen en met een lage opleiding kunnen ze niet heel veel geld verdienen en als ze niet heel veel geld gaan verdienen kunnen ze geen mooie spullen kopen en niet vaak en ver op vakantie. Dus pushen we onze kinderen, maar ook de leraren en scholen om alles eruit te halen, waarbij de lat toch tenminste op HAVO en HBO ligt. Lager kan écht niet! Zeker niet als Lisa van de buren naar het gymnasium gaat. Dan mag ons prinsesje natuurlijk niet achterblijven!
Nee, nu investeren, nu presteren, zodat straks… Later… Lekker op de oude dag genieten van het opgebouwde kapitaal en het dikke pensioen? Een op de vijf mensen haalt de 67 niet. En op nummer twee van de ‘spijt op het sterfbed top vijf’ staat ‘had ik maar minder (hard) gewerkt’.
Geloof je het niet? Werk dan harder. Des te eerder weet je het.
Groeten,
Frank
Deze post (of een bewerking daarvan) is onderdeel van mijn boek ‘En nu echt!’.
