Over nieuwsgierigheid en outside the box denken

Ik heb geen speciaal talent, ik ben slechts nieuwsgierig. – Albert Einstein

Nieuwsgierig zijn betekent dat je jezelf laat verwonderen door de dingen die om je heen gebeuren. Dat je de dingen niet zomaar aanneemt als waarheid. Dat je dingen niet zomaar accepteert omdat iemand het zegt of zelfs omdat ze gebeuren.
Dingen die gebeuren, gebeuren misschien wel helemaal niet. Jij ziet het op de manier hoe jij het ziet, maar voor de persoon naast je kan dit volledig anders ervaren worden. Jij kijkt door jouw bril, hij door ie van hem. En dat leidt tot allemaal aannames, waarvan er veel onterecht zijn.

De grootste nieuwe ontdekkingen worden gedaan door nieuwsgierige mensen, die niet geloven dat de beperkingen waardoor we ons dagelijks laten leiden werkelijk zijn. Zij denken ‘outside the box’. Een modeterm waar ik niet zo van hou, maar met de uitleg er bij is het wel te pruimen.

De term outside the box denken* is bedacht door Mike Vance. Vance werkte bij Disney en kwam erachter dat zodra mensen in een groep gaan acteren, er groepsgedrag ontstaat. De groep gaat als een groep denken en de individuen in die groep passen zich aan. Er vormt zich een ‘box’ rondom de groep en die beperking bepaalt de denkkaders van de groep.
Mensen zijn sociale dieren. Vorige maand schreef ik wat dat betekent voor een cultuurverandering, die ook beperkt wordt door groepsdenken. We willen aardig gevonden worden en we willen er bij horen.
De box waarbinnen wij denken is veel kleiner dan de werkelijkheid. Dat geldt voor groepen, maar ook in je eentje denk je veel beperkter dan nodig is. De box bestaat uit vier wanden. Die vier wanden staan voor technologische, fysiologische, wettelijke en morele kaders. Vanuit je conditionering heb je een bepaald beeld van deze kaders in elke situatie. Zo ga je er waarschijnlijk vanuit dat een glas breekt als het op de grond valt. Daarbinnen ging je er al vanuit dat dat glas naar beneden zou vallen en niet omhoog. Als dat glas niet van jou was zou je je schuldig voelen. Maar je zou er niet voor gearresteerd worden. Toch zijn dit allemaal aannames. Gebaseerd op de zeer beperkte kennis en ervaring die in jouw brein opgeslagen zit.
Dat wat jij denkt dat de werkelijkheid is, is waarschijnlijk het blauwe vakje. De werkelijkheid is het oranje vak. In het oranje deel zit de innovatie, de groei en dus de kans op nieuwe, leuke dingen. Blauw is ook je comfort zone.

Door je continu nieuwsgierig op te stellen en de kaders ter discussie te stellen kan je vernieuwen. Een constante nieuwsgierigheid en niets zomaar aannemen zorgt er voor dat je minder in je eigen onzin gelooft. De onzin die jij bij elkaar hebt bedacht en hebt bestempeld als ‘de waarheid’. Een waarheid die is opgebouwd uit jouw overtuigingen. Een waarheid die alleen maar bestaat in jouw brein.
En dat weten we, want zodra we in een groep zijn gaan we ineens ‘normaal doen’. Ondanks dat we in een aantal gevallen echt het goede antwoord weten houden we onze mond. Want moeten wij nou diegene zijn die zijn mond opentrekt? Nee joh, laat dat die dwaas maar doen. Kan die lekker op zijn bek gaan. Nee, wij wachten wel even af.
Onze twee basisangsten spelen ons parten: de angst om te falen en de angst om er niet bij te horen.
Voor outside the box denken heb je dus lef nodig. Lef om anders te durven zijn. Om anders gevonden te worden. Om het mis te hebben. Juist de andersdenkenden hebben deze eigenschap: lef.

De grote denkers die we kennen uit de oudheid noemen we filosofen. Zij bedachten de nieuwe inzichten door het bestaande ter discussie te stellen. Filosofie betekent in het Grieks letterlijk ‘liefde voor wijsheid’. Het is een manier van denken vanuit nieuwsgierigheid. Door waarom-vragen te stellen en dingen niet zomaar als waarheid aan te nemen ontstaan nieuwe inzichten. Filosofie is dus outside the box denken, zou je kunnen zeggen.

De belangrijkste manier om tot die nieuwe inzichten te komen is dus je open te stellen voor nieuwe dingen, bestaande kaders ter discussie te stellen en nieuwsgierig te zijn. Contemplatie of gecontroleerde overdenking, wat ik in mijn vorige blog noemde, kan hierbij helpen. Strijken, wat ik als tip gaf op instagram kan het ook zijn. Het belangrijkste is dat outside the box denken zich niet laat afdwingen, maar dat je het alleen maar kunt stimuleren.

Hoe en waarom (en waarom vooral niet)? Dat lees je in een volgende blog.

Groeten,

Frank

Het is ‘outside the box denken’. Niet ‘out of the box denken’ wat nogal veel gebruikt wordt. Net zoals het inside the box is, is het ook outside the box. Het is ook niet in of the box. Out of the box komen dingen die in een box zaten. Outside the box denken heeft nooit een box gekend.

Deze post (of een bewerking daarvan) is onderdeel van mijn boek ‘En nu echt!’.